Szwedzka Marynarka Wojenna: Rosjanie używają „floty cieni" na Bałtyku do szpiegowania
Widzimy anteny i maszty, które normalnie nie powinny być na łodziach rybackich – oświadczyła dowódca szwedzkiej marynarki wojennej kontradmirał Ewa Skoog Haslum. Szwedzkie wojsko ostrzega, że „flota cieni” może być wykorzystywana przez Rosjan do „zadań innych niż deklarowane”, a jednostki takie jak Zircone mogą stanowić zagrożenie również dla środowiska.
Kontradmirał Ewa Skoog Haslum oświadczyła, że szwedzka marynarka wojenna „bardzo uważnie” przygląda się rosyjskim statkom operującym na wodach Morza Bałtyckiego. Za kontrolowanie ich odpowiada przede wszystkim Straż Przybrzeżna, ale marynarka wojenna zauważa, że rosyjska „flota cieni” ma również aspekty militarne.
– To, co się teraz dzieje w związku z sankcjami nałożonymi na Rosję, może stać się tragedią zarówno dla bezpieczeństwa, jak i dla środowiska – powiedziała kontradmirał Haslum.
Jak wskazała, statki można wykorzystać do operacji hybrydowych, np. zagraniczny statek może wpłynąć do szwedzkiego portu pod pozorem poszukiwania portu awaryjnego w związku z wypadkiem.
– Widzimy na przykład anteny i maszty, które normalnie nie powinny być na statku rybackim, więc jasne jest, że to, co wypływa w morze, ma czasem inne cele niż deklarowane.
Zauważyła, że „flota cieni” może być wykorzystywana na przykład do wywiadu sygnałowego, czyli szeroko rozumianego podsłuchu i przechwytywania komunikacji.
To nie pierwszy raz, gdy tajemnicze rosyjskie statki budzą niepokój w krajach Skandynawii. Rok temu krajami nordyckimi wstrząsnęło szeroko zakrojone śledztwo dziennikarskie, które udokumentowało podejrzaną działalność rosyjskich jednostek na Morzu Bałtyckim i Morzu Północnym. W grę wchodziło zarówno szpiegowanie ćwiczeń floty NATO, jak i sabotaż, w tym prawdopodobnie celowe zerwanie przez rosyjski trawler instalacji łączącej stację satelitarną na Svalbardzie z kontynentem.
Rosyjska „flota cieni” znalazła się w centrum zainteresowania szwedzkich służb po tym, gdy dziennikarze odkryli, że na wodach wyłącznej strefy ekonomicznej Szwecji koło Gotlandii od miesięcy stoi bunkierka Zircone, zaopatrująca w paliwo rosyjskie statki.
Zircone pływa pod banderą cypryjską, należy jednak do zarejestrowanej na Łotwie firmy Fastbunkering. Według ustaleń łotewskiego portalu LSM Fastbunkering została zarejestrowana w 2007 roku i jest w całości własnością zarejestrowanej w Estonii firmy Baltic Sea Bunkering. Jej właścicielami okazali się dwaj Rosjanie, którzy w przeszłości pomagali Rosji i Białorusi obchodzić nałożone na te kraje sankcje – obywatel Łotwy Aleksiej Czulec oraz Siergiej Pastiers, posiadający obywatelstwa Rosji i Malty.
LSM podaje, że Zirkone rozpoczęła tankowanie rosyjskich statków w pobliżu Gotlandii w 2022 roku, po inwazji Rosji na Ukrainę na pełną skalę. O tym, że biznes Fastbunkering się rozwija, świadczy wzrost zarówno obrotów, jak i zysku w 2022 roku – obrót netto sięgnął 6,5 mln euro w porównaniu do 3,4 mln rok wcześniej, natomiast zysk wzrósł niemal pięciokrotnie.
Zarówno Czulec, jak i Pastiers nie figurują na liście sankcyjnej. Fastbunkering również nie ma na liście sankcji. Na liście jest za to bliski współpracownik obu biznesmenów – Białorusin Mikałaj Warabiej, nazywany „portfelem Łukaszenki”.
O zagrożeniu ze strony „floty cieni” alarmowała już w ubiegłym roku też fińska Straż Przybrzeżna, która zaobserwowała na Zatoce Fińskiej stare rosyjskie statki, w tym takie, które nie powinny zimą wychodzić w morze ze względu na stan techniczny. Zdaniem Finów prowadzi to do zwiększonego ryzyka wycieków ropy na Morzu Bałtyckim.
MaH, UR/belsat.eu wg SVT, LSM
