Białoruski dyktator wyraził zgodę na przekazanie parlamentowi projektu ustawy “O zawieszeniu obowiązywania Traktatu o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie” – podała jego służba prasowa.
To porozumienie międzynarodowe (w skrócie CFE) zostało ratyfikowane przez Białoruś w 1992 roku, po zakończeniu zimnej wojny i rozpadzie ZSRR. Zakłada ono ograniczenie liczebności uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu wojskowego pięciu głównych kategorii: czołgów, bojowych wozów piechoty, artylerii, śmigłowców uderzeniowych i samolotów bojowych. Traktat określa także mechanizmy kontroli stopnia wykonania zobowiązań, zakładając wymianę informacji i przeprowadzanie inspekcji.
Jak podkreślono w komunikacie prasowym, projekt ustawy nie oznacza całkowitej rezygnacji Białorusi z traktatu i wstrzymania wszystkich założonych w niem procedur, a jedynie czasowe zawieszenie ich.
– Białoruś w pełni wykonuje obowiązki wynikające z traktatu, w tym stosuje się do ustalonych granicznych wartości posiadanego uzbrojenia, sprzętu wojskowego i liczebności Sił Zbrojnych – podkreśliła służba prasowa Alaksandra Łukaszenki.
Mińsk podkreślił przy tym, że w sierpniu 2022 roku Czechy, a w marcu 2023 roku Polska podjęły decyzję o niestosowaniu CFE wobec Białorusi. W październiku 2023 roku Łukaszenki podpisał ustawę o wstrzymaniu przestrzegania traktatu wobec tych państw. Podkreślił przy tym, że CFE obowiązuje dalej wobec innych sygnatariuszy.
W czerwcu 2023 roku Federacja Rosyjska wysłała stronom traktatu informację o tym, że zrezygnuje z niego. Argumentowała to tym, że do NATO dołączyły państwa, które nie podpisały CFE. 9 listopada 2023 roku Rosja przestała być stroną Traktatu o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie.
NATO potępiło decyzję Moskwy i jej “wojnę napastniczą przeciwko Ukrainy sprzeczną z celami traktatu”. Wystąpienie Rosji z CFE przedstawiciele Sojuszu nazwali ostatnim krokiem w serii działań systematycznie niszczących bezpieczeństwo euroatlantyckie.
W listopadzie 2023 roku Rada Północnoatlantycka NATO oświadczyła, że w związku z wystąpieniem Rosji z CFE, państwa członkowskie zamierzają zawiesić obowiązywanie traktatu.
Wczoraj Recep Tayyip Erdogan podpisał decyzję o zawieszeniu przestrzegania traktatu przez Turcję.
Raman Szawiel, pj/belsat.eu