Беларусы знялі з банкаўскіх рахункаў і схавалі ў «кубышкі» амаль 1,5 млрд долараў
Нацбанк апублікаваў статыстыку, з якой вынікае, што беларусы актыўна здымаюць з дэпазітаў грашовыя сродкі.
Грашовая маса складаецца з дэпазітаў фізічных і юрыдычных асобаў. У сваю чаргу гэтыя дэпазіты бываюць рублёвымі і валютнымі, пераводнымі і іншымі. Пераводныя дэпазіты – гэта часцей за ўсё разліковыя рахункі прадпрыемстваў і карт- рахункі грамадзянаў, з якіх у выпадку чаго можна досыць хутка зняць грошы. Іншыя дэпазіты – гэта ўклады, якія размяшчаюцца ў банках на нейкі тэрмін. І калі такія ўклады безадзыўныя – то такім чынам банк максімальна абараняе іх ад датэрміновага зняцця грошай.
Як паведамляе партал https://banki24.by/ – у верасні сярэднія рэшткі на рублёвых пераводных дэпазітах фізічных асоб склалі 2,866 млрд BYN. У параўнанні з рэшткамі ў жніўні яны зменшыліся на 722,6 млн BYN. Такое вялікае скарачэнне звычайна не характэрна для верасня, яно тлумачыцца дэвальвацыяй беларускага рубля і пераводам часткі зберажэнняў у валюту.
Тэрміновыя ўклады ў беларускіх рублях у верасні склалі 4,602 млрд BYN. Яшчэ ў жніўні яны былі больш на 215,4 млн BYN.
У верасні сярэдняя рэшта на валютных рахунках беларусаў склала $ 6,199 млрд. У параўнанні са жніўнем гэта меней на $ 706,2 млн.
Актыўна здымаць грошы з банкаўскіх рахункаў і хаваць іх у «кубышкі» беларусы пачалі ў красавіку. Грамадзяне краіны ўжо адклікалі з банкаў $ 1,428 млрд.
На карт-рахунках фізічных асобаў у верасні 2020-га засталося $ 1,230 млрд, што менш на $ 259,2 млн у параўнанні са жніўнем.
Вадзім Іосуб, старэйшы аналітык «Альпары Еўразія», падзяліўся з «Белсатам» бачаннем сітуацыі на фінансавым рынку:
Калі людзі прымаюць рашэнні, дзе ім захоўваць грошы, рабіць інвестыцыі ці, наадварот, здымаць грошы з банкаўскіх рахункаў, – яны кіруюцца дзвюма эмоцыямі: страхам і сквапнасцю. Сквапнасць стымулюе жаданне зарабіць паболей, а страх працуе на рызыцы згубіць. Цяпер, асабліва са жніўня, калі казаць пра беларускіх укладнікаў, актыўна працуюць абедзве гэтыя эмоцыі. Па-першае, сквапнасць у гэтым выпадку звязаная з тым, што прынамсі да снежня стаўкі па банкаўскіх дэпазітах (рублёвых і валютных) актыўна зніжаліся. У выніку ўкладнікі зараблялі не так шмат, і стымулаў трымаць грошы ў банках стала менш. Плюс да гэтага летам дадаўся страх трымаць грошы ў банках.
Хоць, па вялікім рахунку, не банкі сталі для гэтага першапрычынай. Агульнавядома, што ў нашай краіне прававы дэфолт, цалкам адсутнічае давер да дзяржавы і яе інстытутаў, да прававой сістэмы, судовай сістэмы і г. д. І адна з праяваў страты даверу да дзяржавы і ўсіх яго інстытутаў – гэта сярод іншага страта даверу да банкаў. То бок, што мы маем: сквапнасць змяншаецца, зарабіць у банках можна меней і меней, недавер расце, страх захоўваць грошы ў банках расце, як рэакцыя на гэта – людзі актыўна выносяць свае дэпазіты з банкаў. У большай ступені гэта датычыць валютных дэпазітаў, у меншай ступені – рублёвых.
Тут ніякіх парадаў укладнікам даваць немагчыма. Бо ніхто адэкватны не дасць параду не баяцца захоўваць грошы ў банках. Таму што ніхто не дасць гарантыяў, што будзе бяспечна трымаць грошы ў банках і з банкаўскай сістэмай нічога не адбудзецца, калі сітуацыя не пачне мяняцца.
З іншага боку, заклікаць, каб людзі тэрмінова беглі ды забіралі грошы з банкаў – таксама нельга. Бо калі ўсе ўкладнікі пабягуць у банкі з жаданнем зняць свае грошы, то прыблізна 20 адсоткаў з іх грошы зняць паспеюць, а потым у банкаў грошы скончацца. То бок атрымліваецца: хто першы свае грошы забярэ, той пакіне астатніх без сродкаў. Атрымліваецца, што пакаралі не рэжым, не банкі, а адны ўкладнікі пакаралі іншых. Адзінае, што можна сказаць, што ў кожнага свая галава на плячах і кожны сам прымае рашэнне, што яму рабіць у такой сітуацыі.
AA belsat.eu
