Dziś w nocy w grodzieńskim szpitalu zmarła lokalna aktywistka Swiatłana Rynkiewicz. Kobieta straciła przytomność uczestnicząc w rozprawie przeciwko więźniom politycznym: dziennikarzowi i działaczowi społecznemu Pawłowi Mażejce oraz prawniczce Julii Jurhilewicz.
O śmierci Swiatłany Rynkiewicz poinformowała na Facebooku Iryna Czarniauka, żona sądzonego dziennikarza.
Wczoraj około godziny 16.00 sędzia ogłosił, że od teraz posiedzenia w procesie Pawła Mażejki i Julii Jurhilewicz będą się odbywać za zamkniętymi drzwiami. Rodzinom, przyjaciołom i innym osobom wspierającym więźniów politycznych kazano opuścić salę i czekać na wyniki posiedzenia na dziedzińcu sądu. Tam Swiatłanie Rynkiewicz zrobiło się słabo, kobieta usiadła na ziemi. Karetka pogotowia zabrała ją już nieprzytomną. W szpitalu kobieta zapadła w śpiączkę po czym zmarła w nocy z czwartku na piątek.
Swiatłana Rynkiewicz była ofiarą represji politycznych reżimu Alaksandra Łukaszenki. Za udział w marszach przeciwko sfałszowaniu wyborów prezydenckich w 2020 roku była zatrzymywana i straciła pracę. Kobieta przychodziła na wszystkie posiedzenia w sprawie Mażejki i Jurhilewicz, była też obecna w sądzie, gdy skazywano innych grodzieńskich aktywistów.
– To jeden z tych niewidocznych bohaterów, którzy podchodzą, by uśmiechnąć się do człowieka w klatce. Dla wielu więźniów politycznych to jedyny uśmiech, jaki widzą na sali sądowej. Przychodziła, by utulić matkę, uścisnąć dłoń ojca, wszystko zapamiętać i przekazać innym. Człowiek-serce – napisała o Swiatłanie Rynkiewicz żona sądzonego dziennikarza.
Proces
Proces Pawła Mażejki i Julii Jurhilewicz rozpoczął się 10 lipca, a wczoraj oskarżeni mieli wygłosić swoje mowy końcowe. Grodzieński dziennikarz i była adwokatka więźniów politycznych są oskarżeni o “wspieranie działalności ekstremistycznej” Telewizji Biełsat, za co prokurator żąda dla nich 6 lat kolonii karnej o zaostrzonym rygorze. Według osób obserwujących posiedzenia, wyglądały one jak “Proces” Franza Kafki – oskarżenie nie ma żadnych dowodów winy, a zamiast nich m.in. puszcza na sali sądowej serial z kasety skonfiskowanej podczas rewizji domu matki oskarżonej.
Prawie rok w areszcie
Paweł Mażejka to znany grodzieński dziennikarz niezależnych mediów, lokalny działacz społeczny i kulturalny, propagator białoruskiej historii, jeden z pierwszych więźniów politycznych Alaksandra Łukaszenki, skazany w 2002 roku za rzekome zniesławienie go na łamach gazety Pahonia.
Mażejka był też założycielem zlikwidowanego przez reżim niezależnego Centrum Życia Miejskiego w Grodnie, w którym w 2021 roku malarz Aleś Puszkin wystawił swój portret bojownika białoruskiego podziemia antysowieckiego Jauhiena Żychara. Pod koniec marca 2021 roku Puszkin i Mażejka zostali w związku z tym obrazem zatrzymani. Dziennikarza wypuszczono po trzech dniach, natomiast artystę po roku aresztu skazano na 5 lat kolonii karnej o zaostrzonym rygorze za “rehabilitację nazizmu”. W nocy z 10 na 11 lipca Aleś Puszkin zmarł w wyniku zapalenia otrzewnej i sepsy wywołanej zaawansowaną chorobą wrzodową żołądka. Do jego śmierci doprowadziło nieudzielanie mu pomocy medycznej w Więzieniu nr 1 w Grodnie.
Julia Jurhilewicz, prywatnie znajoma żony dziennikarza, przez prawie 18 lat pracowała jako adwokatka. Po sfałszowanych przez reżim wyborach prezydenckich z 2020 roku broniła więźniów politycznych: Alesia Puszkina, Igora Bancera, Andreja Sakałouskiego, Arcioma Bajarskiego, Andreja Ausijewicza. W lutym 2022 roku została pozbawiona prawa wykonywania zawodu za rzekome “systematyczne naruszanie prawa”.
Dziennikarz i prawniczka zostali zatrzymani 30 sierpnia 2022 roku po powrocie z Polski, gdzie na wymuszonej emigracji przebywają żona i dzieci Pawła Mażejki. Od tego czasu oskarżeni przetrzymywani są w aresztach śledczych. Na rozprawy sądowe Jurhilewicz przywożona jest z karceru, w którym według niej panują “bydlęce warunki”. Prawniczce nie pozwolono też zapoznać się z aktami sprawy.
Centrum Obrony Praw Człowieka “Wiasna” uznaje ich za dwoje z 1473 więźniów politycznych reżimu Alaksandra Łukaszenki.
Maryja Michalewicz, pj/belsat.eu
